III. Mehmet, 26 Mayıs 1566'da dünyaya gelmiş olup, 92. İslam Halifesi ve 13. Osmanlı Padişahıdır. Ölümüne kadar tahtta kalan padişahın annesi Safiye Sultan, babası ise III. Murat'tır. Şehzadeliği döneminde Pir Mehmet Azmi Efendi ve İbrahim Cafer Efendi gibi alimlerden eğitim almıştır.

1583 yılında Manisa Sancağına atanmış ve 1595 yılında babasının vefatı üzerine tahta çıkmıştır. Tahta çıkışında 19 kardeşini öldürterek iktidarını sağlamlaştırmıştır.

III. Mehmet tahta çıktığında, babasının döneminden devam eden Avusturya savaşı nedeniyle Eflak ve Avusturya meselelerine el atmak zorunda kalmıştır. 1595 yılında kuşatılan Estergon Kalesi, 2 Eylül 1595'te Avusturyalılar tarafından ele geçirilmiştir. Eflak Prensi Mihai üzerine sefer düzenleyen Sinan Paşa, Târgovişte ve Bükreş'i ele geçirdikten sonra Mihai'nin saldırısına uğramıştır. Ağır kayıplar verip, geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Estergon'dan sonra Tuna kıyılarındaki Vişegrad da düşman eline geçmiştir. Bu yenilgiler yeniçerilerin tepkisine neden olmuştur. Sultan'ın sefere çıkmasını isteyen yeniçeriler, bu isteklerini dile getirmişlerdir. III. Mehmet, devlet büyüklerini toplayarak sefer hazırlıklarına başlamıştır. Annesi Safiye Sultan'ın karşı çıkmasına rağmen, "Valide biz Sultan oğlu sultanız, kullanmayacaksak Eyüp Sultan Camii'nde niçin kılıç kuşandık? Kararımız kesindir, sefere çıkacağız. Taht uğruna devleti feda edemeyiz." diyerek kararını bildirmiştir. 20 Haziran tarihinde sefere çıkan III. Mehmet, 12 Ekim 1596'da Eğri Kalesi'ni almıştır.

Eğri Kalesi'nin alınmasından sonra ilerleyen Osmanlı ordusu, 15 Ekim 1596 tarihinde Haçova mevkiinde Avrupalılardan oluşan büyük bir orduyla karşılaşmıştır. Osmanlılar sayıca daha az olmalarına rağmen, Avusturya Arşidükü yönetimindeki Haçlı ordusu ile mücadeleye girmişlerdir. Akıncıların büyük mücadelesi ile 26 Ekim 1596'da Haçova Zaferi kazanılarak, Viyana yolu açılmıştır. Bunun ardından İstanbul'a dönen III. Mehmet, Avusturya cephesine Satırcı Mehmet Paşa'yı atamıştır. Tata Kalesi'ni geri alan Paşa, Vaç bölgesindeki savaşta başarı gösterememiştir. Avusturya ile barış görüşmeleri sonuçsuz kalmıştır. 1594 tarihinde Avusturyalılar Yanıkkale'yi almışlardır.

Başarısız olan Satırcı Mehmet Paşa'nın idam edilmesiyle, yerine gelen Sadrazam Damat İbrahim Paşa ordunun başına geçerek, Belgrad'a gelmiştir. Barış isteyen Avusturyalılar, Hatvan ve Eğri'yi geri vermeyi önerseler de Osmanlılar Novigrad, Estergon, Yanıkkale ve Filek'i istediklerinden anlaşma sağlanamamıştır. Kışı Belgrad'da geçiren ordu, Kanije Kalesi'ni kuşatmıştır. İçerideki esir Osmanlı askerlerinin barut deposunu havaya uçurmasına rağmen, Emmanuel komutasındaki ordu kalenin yardımına gelmiştir. İki ateş arasındaki Osmanlılar, kırk gün süren kuşatmanın başarılı bir şekilde sonuçlanmasını sağlamıştır. Kanije alındıktan sonra, Beylerbeyliği merkezi buraya alınarak, başına Tiryaki Hasan Paşa getirilmiştir. Damat İbrahim Paşa'nın başarısı III. Mehmet tarafından övgüyle karşılanmıştır. Kanije'yi geri almak isteyen Ferdinand, yeni bir kuşatmaya başlamıştır. İki ay süren kuşatmada kale başarıyla korunmuştur. 18 Kasım 1601 tarihinde Osmanlılar yeni bir başarıya imza atarak, düşmanı yenmiştir. 1603 yılında ise Estergon, İstolni-Belgrad geri alınmıştır.

1590 yılında imzalanmış olan barış antlaşmasını bozan Safeviler, Osmanlıların Avusturya ile savaşını fırsat bilerek, kaybettikleri toprakları geri almak istemişlerdir. Celali isyanlarının kargaşalığından faydalanarak, 25 Ağustos 1603'te Osmanlılara karşı savaş açmışlardır. Revan ve Tebriz'i alan Şah Abbas, ilerlemesini sürdürmüştür.

Safevilerle savaş devam ederken, 38 yaşında olan III. Mehmet, 26 Aralık 1603 tarihinde vefat etmiştir. Cenazesi Ayasofya Camii'ndeki türbesine defnedilmiştir. Divan edebiyatında "Adli" mahlasını kullanarak şiirler yazan III. Mehmet, sessiz yapısıyla bilinen bir padişahtır. 8 yıllık saltanatı boyunca yaptırdığı eserler arasında süt annesi için Gölmarmara Halime Hatun Camii ve Külliyesi, annesi adına Yeni Valide Camii ve Külliyesi bulunmaktadır. Yeni Camii'nin temeli de onun zamanında atılmıştır. Yerine oğlu I. Ahmet tahta geçmiştir.