1. Ahmet 1. Ahmet, 18 Nisan 1590 tarihinde doğmuş olan 93. İslam Halifesi ve 14. Osmanlı padişahıdır. Babası III. Mehmet, annesi ise Handan Sultan'dır. Divan edebiyatında "Bahti" mahlası ile bilinmektedir. Kanuni Sultan Süleyman'dan sonraki padişahlar arasında devlet işlerine en çok önem veren hükümdar olarak bilinir. Babasının vefatıyla 21 Aralık 1603 tarihinde Eyüp Sultan'da kılıç kuşanarak tahta çıkmıştır. Saltanatının en dikkat çekici özelliği, kardeş katlini kaldırıp hanedan veraset sistemini değiştirmesidir. Padişahlığa aklı yerinde olan en büyük hanedan üyesinin gelmesi, taht için ölümleri ve rekabetleri önleme açısından Osmanlı Devleti'ne büyük fayda sağlamıştır. Tahta çıktığında kardeşi olan Mustafa'yı öldürmeyen 1. Ahmet, onun padişah olmasına sebep olmuştur. Tahta 14 yaşında geçen 1. Ahmet, o döneme kadar babasının ölümünden sonra tahta çıkan en genç padişahtır. Tahta çıktığında sünnet dahi olmamış ve sancak görevi yapmamış olmasından dolayı kapı halkı bulunmayan bir padişahtır. 1. Ahmet'in Saltanatı Zitvatorok Antlaşması: 1. Ahmet, tahta çıktığında Avusturya ile süren savaş devam ediyordu. Orduyu Belgrad'dan Budin'e göndermiş ve 29 Ağustos 1605'te Estergon Kalesi'ni kuşatmıştır. Ciğerdelen Kalesi alınmış, 8 Eylül 1605'te Vişgrad, 19 Eylül'de ise Saint Thomas Tepedelen kaleleri Osmanlılar tarafından ele geçirilmiştir. 3 Ekim 1605 tarihinde Estergon Kalesi fethedilmiştir. Uzun süren savaşlardan yorgun düşen iki ülke, 11 Kasım 1606 tarihinde Zitvatorok Antlaşması ile barış sağlamıştır. Antlaşmanın maddelerine göre, Kanije, Eğri ve Estergon kaleleri Osmanlılara, Komarom ve Yanıkkale kaleleri ise Avusturyalılara bırakılacak, Avusturya'nın savaş tazminatı ödemesi kararlaştırılmıştır. Ayrıca Osmanlı padişahı ve Avusturya arşidükü eşit sayılıp, üç yılda bir birbirlerine hediyeler göndermelerine ve Avusturya'nın Macaristan adına ödediği verginin kaldırılmasına hükmedilmiştir. Bu antlaşmayla Avusturya üzerindeki üstünlük sona ermiş, siyasi dengeler Avusturya lehine değişmiştir. Ramazanoğulları Beyliği'nin Sona Ermesi: Yavuz Sultan Selim döneminde Osmanlılara tabi olan Ramazanoğulları Beyliği, 1. Ahmet zamanında Sis ve Tarsus'un Kıbrıs'a, Adana'nın ise Halep'e bağlanmasıyla resmen sona ermiştir. Safevilerle Olan İlişkiler: Batıda Avusturya ile savaş devam ederken, doğuda da Safeviler ile mücadele sürmekteydi. Osmanlı ordusu, Revan üzerine yürüyerek kışı Van'da geçirmiştir. Tebriz'i almak için Selmas yöresinde yapılan savaşta Şah Abbas'ı yenilgiye uğratmışlardır. Ancak Şah Abbas, Osmanlı ordusuna yeniden saldırarak Şemahi, Şirvan ve Gence'yi almıştır. Avusturya savaşı, doğudaki savaşı olumsuz etkiliyordu. Bu nedenle Şah Abbas'ın barış teklifi, Sadrazam Nasuh Paşa tarafından kabul edilmiştir. 1612 yılında yapılan Nasuh Paşa Antlaşması ile 9 yıllık savaş sona ermiştir. Safeviler, Osmanlılara savaş tazminatı olarak ipek vermeyi kabul etmiştir. Ancak barış, 1615 yılında Şah Abbas tarafından bozulmuş ve bu savaşlarda Osmanlıların kayıpları daha fazla olmuştur. Celali İsyanları: Yavuz Sultan Selim döneminde taraftarları ile ayaklanmış olan Bozoklu Celal'in çıkarmış olduğu isyanlar, Celali İsyanları olarak anılmıştır. 1. Ahmet döneminde yeniden ortaya çıkan isyanların en önemlileri, Deli Hasan, Canbolatoğlu, Tavil Ahmet ve Kalenderoğlu isyanlarıdır. Sadrazam Kuyucu Murat Paşa sayesinde bu isyanlar bastırılmıştır. 1. Ahmet'in Ölümü 14 yıl boyunca saltanatta kalmış olan 1. Ahmet, şehzadelerin katline ve eyaletlere gönderilmesine son vermiş, hanım sultanların sürgün edilmesini kaldırmış, tahta en yaşlı hanedan üyesinin çıkmasını sağlamıştır. Ölümünde 13 yaşında olan oğlu Genç Osman yerine kardeşi 1. Mustafa tahta çıkmıştır. 1. Ahmet, 23 yaşında vefat etmiş olup bu genç yaşta ölümü büyük bir kayıp olarak görülmüştür. Cenazesi Sultanahmet Camii'ndeki türbeye gömülmüştür. Şehzadelerinden Genç Osman, IV. Murat ve İbrahim tahta çıkanlar arasındadır. 4 Ocak 1610 tarihinde temeli atılan ve 6 minareli, 16 şerefeli olan Sultanahmet Camii'nin yapımı 9 Haziran 1617 yılında tamamlanmıştır. Bunların dışında Mesih Paşa Camii, Kuyucu Murat Paşa Külliyesi ve Ömer Paşa Camii de dönemin önemli mimari eserlerindendir. |
Şeyma
07 Nisan 2024 Pazaröldüğünde 23 yaşında olması büyük bir kayıptır denilmiş 1.Ahmette
Cevap yazAdmin
07 Nisan 2024 PazarŞeyma hanım, evet, 1. Ahmed'in bu kadar genç yaşta hayata veda etmesi Osmanlı tarihinin üzücü olaylarından biridir. Genç yaşına rağmen saltanatta bıraktığı izler ve yaptığı reformlar onu önemli bir padişah yapmıştır.