4. Mustafa, Kabakçı Mustafa İsyanı sonrası tahta geçirilen 29. Osmanlı padişahıdır. Aynı zamanda 108. İslam halifesidir. 4. Mustafa, amcazadesi III. Selim'in yerine tahta çıkmıştır. Tahta çıktığında 28 yaşında olan 4. Mustafa, kendi döneminde birçok iç karışıklıkla karşı karşıya kalmıştır.

4. Mustafa'nın tahta geçmeden evvel neden olduğu en büyük olay, hiç şüphesiz III. Selim'in tahttan indirilmesi olayıdır. İsyancıların yaptıklarına göz yuman 4. Mustafa, III. Selim'in indirilmesiyle isyancılar tarafından başa geçirilmiştir. 4. Mustafa tahta çıkar çıkmaz III. Selim'in kurduğu Nizam-ı Cedit ordusunu kaldırmıştır. Bu olay, aslında isyancıların 4. Mustafa'ya zorla yaptırdıkları bir değişikliktir. İlerleyen zamanlarda devletin merkezindeki bu çöküş daha açık bir şekilde görülmektedir. 4. Mustafa, Nizam-ı Cedit ordusunu kaldırdıktan sonra devlet yönetimindeki üst düzey kişileri de yine isyancıların baskısıyla öldürttü. İstanbul'dan kaçan Nizam-ı Cedit yanlıları da yakalanarak öldürüldü. Bu olaylardan sonra Kabakçı Mustafa ve diğer önde gelen isyancılar devletin üst kademelerinde önemli görevlere geldiler. 4. Mustafa'nın tahta çıkmasını sağlayan bu isyan ile Osmanlı Devleti ilk kez yeniçerilere büyük tavizler vermiş ve daha önce görülmemiş bir şekilde bir anlaşma yapılmıştır. Bu anlaşmaya göre Yeniçeri Ağaları ve yamaklar hiçbir şekilde ceza almayacak ve isyandan sorumlu tutulmayacaktır. Ancak bunlara karşılık olarak da bir daha ayaklanma çıkarmayacaklardır. Kabakçı Mustafa isyanı sonrası 4. Mustafa'dan kaçan III. Selim yanlıları, Rusçuk Ayanı Alemdar Mustafa Paşa'ya sığınmışlardır. Alemdar Mustafa Paşa, ilerleyen zamanlarda 4. Mustafa'nın tahttan indirilmesine neden olan kişi olacaktır.

4. Mustafa tahta geçtikten sonra Sadrazam Hilmi Paşa'yı görevinden azlederek onun yerine Çelebi Mustafa Paşa'yı göreve getirmiştir. Bu arada Osmanlı Devleti içerisindeki bu karışıklıktan faydalanan Ruslar, Eflak ve Boğdan'dan bazı kaleleri ele geçirmişlerdir. Ancak bu sırada Fransız karşısında zor durumda kalmaları, bu kalelerden geri çekilmelerine neden olmuştur. 4. Mustafa tahta geçtikten sonra en büyük sorun İstanbul'daki karışıklıklar olmuştur. Bu sorunla baş edemeyeceğini anlayan 4. Mustafa, Alemdar Mustafa Paşa'dan yardım istemiştir. Bu durum üzerine Alemdar Mustafa Paşa, 16 bin kişiden oluşan birliğiyle İstanbul'a gelmiştir. İstanbul'a gelen Alemdar Mustafa Paşa hemen kontrolü ele alarak Kabakçı Mustafa ve yandaşlarını öldürterek İstanbul'daki karışıklığa son vermiştir. Bu olay sonrası saraydaki yeniçeri ve diğer Kabakçı Mustafa taraftarları telaşa kapılmıştır. İstanbul'daki asayişi sağlamak için çalışmalarını devam ettirmiştir. Daha sonra III. Selim yandaşları, Alemdar Mustafa Paşa'ya III. Selim'i tahta geri getirmesi için baskı yapmaya başlamışlardır. Bu durum karşısında kayıtsız kalamayan Alemdar Mustafa Paşa, 28 Temmuz günü 15 binden fazla askeriyle Bab-ı Ali'ye baskın düzenlemiş ve sadrazam mührünü ele geçirmiştir. Ardından III. Selim tahta çıktığında kendilerini öldüreceğinden korkan devlet adamları bir ferman çıkarttırarak kendilerini güvenceye aldırmışlardır. Bu olay sonrası III. Selim'i tahta geçirmek için saraya gittiğinde III. Selim'in hançerlenmiş cesediyle karşılaşmıştır. Daha sonra kendisi de ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kalan Alemdar Mustafa Paşa, II. Mahmut tarafından kurtarılmıştır. Bu olay sonrası III. Selim, II. Mahmut'u padişah ilan etmiştir. 4. Mustafa da Topkapı Sarayı'na yerleştirilmiştir. Daha sonra 17 Kasım 1808 günü 4. Mustafa tekrar tahta geçme ihtimaline karşı öldürülmüştür. 4. Mustafa 14 ay kadar tahtta kalmıştır.