1. Mehmed
26 Haziran 2024

1. Mehmed

I. Mehmed

Saltanatı: 1413-1421

Babası: Yıldırım Bayezid
Annesi: Devlet Hatun

Doğumu: 1379
Vefatı: 26 Mayıs 1421

Osmanlı Devleti'nin İkinci Kurucusu

I. Mehmed, Osmanlı Devleti'nin beşinci padişahı olarak bilinir ve devleti yeniden toparlaması nedeniyle "ikinci kurucu" olarak anılır. Babası Sultan Yıldırım Bayezid, annesi ise Germiyanoğlu Süleyman Şah'ın kızı Devlet Hatun'dur. Küçüklüğünden itibaren dönemin en yüksek âlimlerinden ders alarak din ve fen ilimlerinde büyük bir bilgi birikimi kazandı. 1393 yılında devlet idaresinde tecrübe kazanmak amacıyla Amasya'ya sancak beyi tayin edildi.

Fetret Devri ve Yeniden Birleşme

Çelebi Mehmed, Ankara Savaşı'ndan sonra parçalanan Osmanlı topraklarını yeniden bir araya getirmek için 1402-1413 yılları arasında Fetret Devri'nde kardeşleri Süleyman, İsa ve Musa Çelebi ile mücadele etti. Sonunda 1413 yılında Çamurlu mevkiinde Musa Çelebi'yi yenerek Edirne'de tahta çıktı. Böylece Osmanlı Devleti'ni büyük bir bunalımdan kurtararak devletin birliğini sağladı. İlk olarak elden çıkan toprakları geri almaya çalıştı.

Askeri ve Siyasi Başarıları

1414 yılında Anadolu üzerine yürüyerek Aydınoğlu Cüneyt Bey'in elinden Kayacık, Nif ve İzmir'i aldı. Karamanoğulları'na ait Konya'yı kuşattı ancak II. Mehmet'in af dilemesi üzerine barış yapıldı. Ancak Karamanoğlu'nun sözünde durmaması üzerine Sultan Mehmed, şehri ikinci defa kuşatarak zapt etti (1415). Daha sonra yapılan antlaşmayla Konya'yı Karamanoğulları'na bırakan Sultan, Beypazarı, Sivrihisar, Akşehir, Yalvaç ve Beyşehir kalelerini ülkesine kattı.

Devamında, daha önce Musa Çelebi ile birleşerek kendisine karşı hareket eden ve vergisini göndermeyen Eflak Beyi Mirça üzerine yürüyen Sultan, onu Yer-Göğü'de mağlup etti. Mirça, üç yıllık vergisini ödediği gibi, oğlunu da rehin olarak bıraktı. Rumeli'den dönüşünde Candaroğulları üzerine yürüdü. Tosya, Çankırı ve Kalecik'i ele geçirdi. 1416 ve 1420'de ilk defa Tuna Nehri'nin kuzeyine geçerek Basarabya'ya girdi.

Şeyh Bedrettin İsyanı

Çelebi Mehmed devrinin en önemli iç hadisesi Şeyh Mahmud Bedrettin isyanıdır. İslam'a uymayan sapkın fikirlerini halk arasında yayan Şeyh Bedrettin'in çıkardığı isyan kısa sürede Karaburun'dan Amasya'ya kadar yayıldı. Ancak ülkeye tek başına hâkim olduğu günden beri Şeyh Bedrettin'in hareketlerini dikkatle takip eden Sultan Mehmed, Şeyh'in ve taraftarlarının başlattığı bu ayaklanmayı zamanında bastırmayı başardı. Yakalanan Şeyh Bedrettin, İslam âlimlerinin fetvası üzerine idam edildi.

Mustafa Çelebi ve Vefatı

Aynı yıl Rumeli'de taht mücadelesine giren ve Düzmece Mustafa olarak da bilinen kardeşi Mustafa Çelebi'yi yenilgiye uğrattı. Mustafa Çelebi kaçarak Bizans İmparatoru'na sığındı. Bu olaydan kısa bir süre sonra Sultan Mehmed, Edirne'de avlanırken rahatsızlandı ve 26 Mayıs 1421'de vefat etti. Naaşı Bursa'ya getirilerek Yeşil Türbe'ye defnedildi.

Kişilik ve Miras

Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu kabul edilen Çelebi Mehmed, sabırlı, azim ve irade sahibi, sözüne ve vaadine sadık, vakur bir hükümdardı. Sekiz yıllık saltanatını Allah'ın dinine hizmet etmek ve yolunu yaymak için kuvvetli bir devlet kurmaya feda etti. Küçük ve büyük yirmi dört muharebede bulunarak kırka yakın yara aldı. İçte ve dışta daimi olarak din ve devlet düşmanlarıyla mücadele halinde iken yazdığı bir şiiri:

“Cihan hasm olsa, Hakk'tan nusret iste!
Erenlerden dua ve himmet iste!”

Çelebi Mehmed, memleketindeki refahtan diğer Müslümanlara da pay vermek, Resul-i Ekrem'in mübarek komşularının dualarını almak için her sene onlara hediyeler gönderme adetini başlattı. Sürre alayı adı verilen bir heyetle gönderilen hediyeler, Mekke ve Medine'deki mübarek yerlerin tamir ve bakımı ile fakirlerin yiyecek ve giyecekleri için sarf edilirdi.

Memleketin imarına büyük önem veren Sultan Mehmed, Bursa'da Yeşil Türbe ile bir cami, medrese ve imaret, Edirne'de bir cami ve bedesten, Amasya'da da oğlu Kasım için bir türbe yaptırmıştır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

byhacker

01 Mayıs 2024 Çarşamba

daha açıklamı olursa sevinirm harita fln

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Eyüb

5. osmanlı padişahıdır. yıldırım beyazidin oğludur. çelebi mehmed olarak anılır.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

2. Mahmut Dönemi ve Savaşları

2. Mahmut Dönemi ve Savaşları

Osmanlı Devlet Yapısı

Osmanlı Devlet Yapısı

İlk Osmanlı Medresesi

İlk Osmanlı Medresesi

Popüler İçerikler

Editörün Seçtiği

İlginizi Çekebilir

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Osmanlı Padişahları Dönemleri ve Hayatları

Osmanlı Padişahları Dönemleri ve Hayatları

Sultan Ahmet Hayatı ve Ölümü

Sultan Ahmet Hayatı ve Ölümü

Adile Sultan Kasrı Hayatı ve Ölümü

Adile Sultan Kasrı Hayatı ve Ölümü

2. Mustafa Dönemi ve Savaşları

2. Mustafa Dönemi ve Savaşları

Son Padişah

Son Padişah

Güncel

Osman Gazi Hayatı ve Dönemi

Osman Gazi Hayatı ve Dönemi

Osmanlı Padişah Eşleri

Osmanlı Padişah Eşleri

Abdülmecit Dönemi ve Savaşları

Abdülmecit Dönemi ve Savaşları

I.Mehmed Dönemi Fetihler

I.Mehmed Dönemi Fetihler

Abdülaziz Dönemi ve Hayatı

Abdülaziz Dönemi ve Hayatı

İkinci Kosova Savaşı ve Sonuçları

İkinci Kosova Savaşı ve Sonuçları

Osmanlıda Eğitim Nasıl Yapılırdı?

Osmanlıda Eğitim Nasıl Yapılırdı?

4. Murat Dönemi Yenilikleri

4. Murat Dönemi Yenilikleri

1. İbrahim Dönemi ve Savaşları

1. İbrahim Dönemi ve Savaşları

Hürrem Sultan Hayatı ve Döneminde Yaşanan Olaylar

Hürrem Sultan Hayatı ve Döneminde Yaşanan Olaylar

Celali İsyanları Tarihi ve İsyanın Sebepleri

Celali İsyanları Tarihi ve İsyanın Sebepleri

Osmanlı Haçlı Savaşları ve Sonuçları

Osmanlı Haçlı Savaşları ve Sonuçları

2. Viyana Kuşatması ve Sonuçları

2. Viyana Kuşatması ve Sonuçları

4. Mehmet Dönemi ve Savaşları

4. Mehmet Dönemi ve Savaşları

4. Mustafa Dönemi ve Tarihi

4. Mustafa Dönemi ve Tarihi

Osmanlı Sadrazamları Grevleri ve Yetkileri

Osmanlı Sadrazamları Grevleri ve Yetkileri

İlk Osmanlı Padişahı

İlk Osmanlı Padişahı

3. Mehmet Dönemi ve Savaşları

3. Mehmet Dönemi ve Savaşları

Ertuğrul Gazi Hayatı ve Dönemi

Ertuğrul Gazi Hayatı ve Dönemi

Safiye Sultan Hayatı ve Ölümü

Safiye Sultan Hayatı ve Ölümü

Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi

Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi

Osmanlıda Toprak Sistemi Nasıldı?

Osmanlıda Toprak Sistemi Nasıldı?

Osmanlı Duraklama Dönemi

Osmanlı Duraklama Dönemi

İltizam Özellikleri ve Uygulanışı

İltizam Özellikleri ve Uygulanışı

Genç Osman Nasıl Öldürüldü

Genç Osman Nasıl Öldürüldü

Balkanlardaki Osmanlı Eserleri

Balkanlardaki Osmanlı Eserleri

Kuyucu Murat Paşa Dönemi ve Olayları

Kuyucu Murat Paşa Dönemi ve Olayları

2. Selim Dönemi Yapılan Fetihler

2. Selim Dönemi Yapılan Fetihler