Hatice Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun önemli figürlerinden biri olup, özellikle günümüzde popüler kültür dizileri, yazıları ve diğer sanat eserleri aracılığıyla daha fazla tanınır hale gelmiştir. Ancak bu eserler, tarihi gerçeklere her zaman tam anlamıyla sadık kalmadığından, Hatice Sultan'ın hayatını ve yaşadığı dönemi daha bilimsel ve akademik bir perspektiften incelemek önemlidir.

Osmanlı İmparatorluğu'nun en görkemli döneminde, 1496 yılında doğan Hatice Sultan, Yavuz Sultan Selim ve Ayşe Hafsa Sultan'ın kızıdır. Bu durum onu, Kanuni Sultan Süleyman'ın kız kardeşi yapmaktadır. Hatice Sultan, sarayın kültürel ve sanatsal olanaklarından faydalanarak iyi bir eğitim almış ve soylu bir aileye yaraşır şekilde yetişmiştir. Çocukluk ve gençlik yıllarında önemli bir olay veya travma yaşamamış, tipik bir saraylı kız olarak hayatını sürdürmüştür.

Popüler kültürde gösterildiğinin aksine, Hatice Sultan, birçok eski devlet geleneğinde olduğu gibi, evlenecek yaşa geldikten sonra diplomatik ve siyasi ilişkileri güçlendirmek amacıyla evlendirilmiştir. Monarşiyle yönetilen devletlerde, hükümdarların kız kardeşleri genellikle ilişkilerin iyi tutulmak istendiği rakip bir imparatorlukla veya iç işlerinde önemli biriyle evlendirilirdi. Hatice Sultan da bu geleneğin bir örneğidir.

Hatice Sultan'ın ilk evliliği İskender Paşa ile gerçekleştirilmiştir. İskender Paşa, devlete önemli hizmetlerde bulunmuş ve bu evlilikle devlete olan bağlılığı artırılmıştır. Ancak bu evlilik kısa sürmüş ve İskender Paşa'nın beklenmedik bir şekilde erken yaşta vefat etmesiyle Hatice Sultan genç yaşta dul kalmıştır. Bu durum, Hatice Sultan'ın uzun süre dul olarak yaşamasının sebeplerinden biri olarak gösterilebilir.

İskender Paşa'nın ölümünün ardından Hatice Sultan, dönemin Osmanlı Devleti sadrazamı Pargalı İbrahim Paşa ile evlendirilmiştir. Bu evlilik de Hatice Sultan'ın tüm ömrünü geçirebileceği mutlu bir evlilik olmamış, ancak bu evlilikteki detaylar daha çok bilinir. Pargalı İbrahim Paşa ve Hatice Sultan'ın çocuklarının ölüm şekli, bu evliliğin en hüzünlü yanıdır. Pargalı İbrahim Paşa'nın ölmesiyle, geleceğe yönelik tahtı sağlamlaştırma çabalarından Hatice Sultan ve çocukları da etkilenmiştir. Kanuni Sultan Süleyman, Pargalı İbrahim Paşa'nın çocuklarını boğdurtarak öldürtmüştür. Bu karar, devletin birliğini koruma amacıyla alınmış olup, tamamen analitik ve mantıklı bir hamle olarak görülmüştür.

Hatice Sultan'ın ölüm tarihi tartışmalı bir konudur. Bazı tarihçilere göre 1538'de, bazılarına göre ise 1582'de vefat etmiştir. Ölüm yılının belirsiz olmasının başlıca sebebi, Hatice Sultan'ın tarih sahnesinde Pargalı İbrahim Paşa ve çocuklarının ölümünden sonra pek görünmemesidir. 1538'de öldüğünü iddia edenler, onun üzüntüden genç yaşta vefat ettiğini söylerken, 1582'de öldüğünü iddia edenler ise, Pargalı İbrahim Paşa ve çocuklarının ölümünden sonra tamamen hayata küstüğünü ve yaşlılıktan dolayı normal bir ölümle vefat ettiğini belirtmektedir.