Yavuz Sultan Selim, Osmanlı Devleti'nin 9. padişahı ve ilk halifesi olarak tarihe adını yazdırmış üstün yetenekli bir hükümdardır. Sekiz yıllık hükümranlık döneminde Osmanlı Devleti'ni iki kat daha büyüterek, en parlak dönemin başlangıcını yapmıştır. Hem Anadolu'da birlik sağlamış hem de İpek ve Baharat Yolları'nı ele geçirerek mali anlamda devlete büyük bir gelir kapısı sağlamıştır.

Yavuz Sultan Selim, II. Bayezid'in oğlu olarak Amasya'da dünyaya gelmiştir. Osmanlı Devleti'ndeki sancak geleneğine istinaden Trabzon'a vali olarak gönderilmiş ve burada 29 yıl boyunca görev yapmıştır. Bu süre zarfında devlet işlerinin yanı sıra ilim alanında da uğraşlar sergilemiş, alim Mevlana Abdülhalim Efendi'nin derslerini takip etmiştir. Trabzon valiliği sırasında Gürcülere karşı seferler düzenlemiş, Kars, Erzurum ve Artvin'i Osmanlı sınırlarına katmıştır.

II. Bayezid'in son dönemlerinde Yavuz Sultan Selim, Türkmenlerin ve Yeniçerilerin desteğiyle birlikte devletin kötü gidişatını durdurmak adına tahta geçmesi gerektiğine dair hamlede bulunmuştur. Osmanlı bürokratlarının Şehzade Ahmed'i tahta çıkarmak istemelerine rağmen, Yavuz Sultan Selim İstanbul'a gelmiş ve Rumeli'ye geçmiştir. Bu durum üzerine isyan hareketine karşı askeri birlik gönderilmiştir, ancak Yavuz Sultan Selim asi olmadığını, sadece babasının elini öpmek için geldiğini söylemiştir. Bu açıklamaya pek de inanmayan karşıtları, Rumeli Beylerbeyi Hasan Paşa'yı üzerine göndermişlerdir. Ancak Hasan Paşa savaşmadan Edirne'ye geri dönmüştür. Bunun üzerine II. Bayezid, Yavuz Sultan Selim'in ordusunun önüne gelerek durumu yatıştırmaya çalışmıştır.

II. Bayezid, Çukurçayır yakınlarındaki Yavuz Sultan Selim'in ordugahının önüne gelerek burada durmuştur. Yavuz Sultan Selim, karşı taraftan saldırı gelmediği sürece kimsenin saldırmaması konusunda askerlerine emir vermiştir. Her iki taraf da savaş yapılmaması konusunda ortak bir fikirde birleşmiş ve II. Bayezid ile Yavuz Sultan Selim arasında bir anlaşma yapılmıştır. Bu anlaşmaya göre Şehzade Ahmed'in veliaht yapılmayacağı kararlaştırılmıştır. Ayrıca Yavuz Sultan Selim'e Rumeli'deki Semendire Sancağı verilmiştir. Buna ek olarak Alacahisar ve İzvorik Sancakları da Yavuz Sultan Selim'in himayesine bırakılmıştır. Bu olay üzerine Şehzade Ahmed, Yavuz Sultan Selim'in üzerine yürümek üzere harekete geçmiştir.

Şehzade Ahmed'in harekete geçmesi üzerine Yavuz Sultan Selim geri dönmek yerine yolda oyalanmayı tercih etmiştir. Bu sırada II. Bayezid, Şehzade Ahmed'in tarafını tutarak onu İstanbul'a çağırmıştır. Ancak yeni veziriazam olan Hersekzade Ahmed Paşa, Yavuz Sultan Selim'in tahta geçmesini savunmuştur. Rumeli beyleri, Yavuz Sultan Selim'i destekleyerek II. Bayezid'e "Senin sağlığında başka padişah istemeyiz." demişlerdir. Bu durum üzerine II. Bayezid, Yavuz Sultan Selim'i İstanbul'a çağırmış ve tahttan çekilerek hükümdarlığı ona teslim etmiştir. II. Bayezid, Dimetoka'ya giderken yolda vefat etmiştir.

Yavuz Sultan Selim'in tahta geçmesiyle birlikte durumu hazmedemeyen Şehzade Ahmed, Konya'da hükümdarlığını ilan ederek Yavuz'a karşı çıkmıştır. Bursa'yı ele geçiren Şehzade Ahmed, Bursa Subaşısını da öldürterek kendi adına hutbe okutmuştur. Ancak Yavuz Sultan Selim bu duruma hemen müdahale ederek Şehzade Ahmed'in komutanını Bursa'dan çıkartmıştır. Ayrıca sürekli iletişimde bulunduğu Sadrazam Koca Mustafa Paşa'yı idam ettirmiş ve yerine Hersekzade Ahmet Paşa'yı göreve getirmiştir.

Tahttaki yerini daha da sağlamlaştırmak isteyen Yavuz Sultan Selim, önce ölen şehzadeler Mahmut ve Alemşah'ın oğullarını ortadan kaldırmış, ardından öz ağabeyi Şehzade Korkut'u Saruhan Sancakbeyliğine tayin etmiştir. Ağabeyinin isyan etmesi ihtimaline karşı bir oyun hazırlayan Yavuz Sultan Selim, ona bazı devlet adamlarının ağzından kendisinin tahta çıkarılması konusunda mektuplar göndermiştir. Aldığı cevaplarla şüphelerini doğrulayan Yavuz Sultan Selim, Manisa'yı kuşatarak ağabeyini yakalatmış ve boğarak öldürmüştür. Benzer şekilde Şehzade Ahmed'e de bir mektup gönderen Yavuz Sultan Selim, devlet adamlarının Şehzade Ahmed'den yardım istediğine dair sözler sarf edilen bir mektup yazdırmıştır. Bu mektup üzerine Şehzade Ahmed Bursa'ya hareket etmiş, ancak Yenişehir Ovası'na geldiğinde o da yakalanarak boğdurulmuştur. Bu olayla birlikte Yavuz Sultan Selim, tahtın tek varisi olarak hükümdarlığını sağlamlaştırmıştır.

Yavuz Sultan Selim, Osmanlı Devleti'nin sıkıntılı olduğu bir dönemde tahta geçmiştir. Özellikle Şii Safevi Devleti'nin baskıları ve saldırıları bu sıkıntıların başında gelmekteydi. Bu sorunun ortadan kalkmasıyla devletin rahatlayacağını bilen Yavuz Sultan Selim, Safevilere karşı savaş yapmak için hazırlıklara başlamıştır. Yavuz Sultan Selim'in bir diğer amacı da doğudaki diğer tüm İslam devletlerini tek çatı altında toplamaktır. 1514 yılında Erzincan üzerinden Tebriz'e hareket eden Osmanlı ordusu, 23 Ağustos 1514'te Çaldıran Ovası'nda Safevi ordusuyla karşılaşmıştır. Osmanlı Devleti, Safevileri büyük bir bozguna uğratmıştır. Özellikle Osmanlı'nın sahip olduğu ateşli silahlar bu zaferde önemli rol oynamıştır. Savaş sırasında yaralanan Şah İsmail, İran'a kaçmıştır. Zafer sonrasında Tebriz'e ilerleyen Yavuz Sultan Selim, burayı zapt ederek ilim adamlarını ve sanatçıları İstanbul'a göndermiştir. Çaldıran Zaferi'yle birlikte Erzincan ve Bayburt da kesin olarak Osmanlı sınırlarına girmiştir.

Zaferin ardından daha da kararlı olan Yavuz Sultan Selim, Tebriz üzerinden Karabağ'a hareket etmiştir. Ancak o anki şartların elverişsizliği nedeniyle geri çekilerek Amasya'ya dönmüştür. Kışı burada geçiren Yavuz Sultan Selim, ilkbaharda İran Seferi'ne devam etmek için harekete geçmiştir. Ancak Amasya'da bir Yeniçeri ayaklanması meydana gelmiş ve bu durum seferin iptal edilmesine yol açmıştır. Ayaklanmanın nedenlerini araştıran Yavuz Sultan Selim, sebep olarak Dukakinoğlu Ahmet Paşa'yı öğrenince onu idam ettirmiştir. Daha sonra Doğu ve Güneydoğu'daki bazı illeri almak için harekete geçmiştir. Kemah Kalesini alarak ilk hamlesini yapmış, ardından Dulkadiroğulları Beyliği'ne son vermiştir. Diyarbakır ve Mardin'i de ele geçiren Yavuz Sultan Selim, Anadolu'da birlik sağlamıştır.

Safevilerle ilgili sorunları bir süreliğine halleden Yavuz Sultan Selim, bu kez yönünü Memlükler üzerine çevirmiştir. Osmanlı-Memlük ilişkileri, Fatih Sultan Mehmet döneminden beri var olan anlaşmazlıklarla gerginleşmiştir. Memlüklerin Safevilerle işbirliğine gitmesiyle bu gerginlik daha da artmıştır. Bu durum üzerine Yavuz Sultan Selim, Memlüklere karşı harekete geçmiştir. 5 Haziran 1516'da çıktığı Mısır Seferi'nde Antep ve Besni Kalesi'ni ele geçirmiştir. Ancak asıl mücadele Halep yakınlarındaki Mercidabık'ta olmuştur. Osmanlı Devleti, ateşli silahları ve yıkıcı topları ile Memlüklere ağır bir darbe indirmiştir. Savaş sırasında Memlük Sultanı Kansu Gavri atından düşerek ölmüştür. Zafer sonrasında Halep, Şam, Humus ve Hama da fethedilmiştir. Lübnan emirleri de Osmanlı hakimiyetine girmiştir.

Seferine devam eden Yavuz Sultan Selim, Kudüs'e girmiş ve kutsal yerleri ziyaret etmiştir. Gazze'ye geçtiğinde, yeni Memlük Sultanı Tomanbay, Osmanlı hakimiyetini kabul etmeyerek elçiyi öldürtmüştür. Ridaniye'de Osmanlı ordusuna karşı bir savunma hattı oluşturmuş, ancak Osmanlı ordusu bu hattı aşarak Ridaniye Savaşı'nı kazanmıştır. 24 Ocak 1517'de Kahire'ye giren Yavuz Sultan Selim, Memlük Devleti'ni ve Abbasi halifeliğini sona erdirmiştir. Tomanbay yakalanarak idam edilmiştir. Mısır Seferi ile Osmanlı Devleti büyük bir ganimet elde etmiş, Suriye, Filistin ve Mısır tamamen Osmanlı sınırlarına dahil olmuştur. Doğu ticaret yollarının kontrolü Osmanlı'nın eline geçmiş, Kıbrıs'ta bulunan Venedikliler Osmanlı'ya vergi ödemeye başlamıştır. Kutsal Emanetler de İstanbul'a getirilmiştir. Bu sefer sonrasında ticaret yolları nedeniyle Avrupa devletleri Osmanlı Devleti'ne bağlı kalmak zorunda kalmıştır. Mısır Seferi'nin en önemli sonucu, halifeliğin Yavuz Sultan Selim ile Osmanlı'ya geçmesidir.

Mısır Seferi sonrasında Şah İsmail, Yavuz Sultan Selim'e bir mektup göndererek aralarındaki gerginliğin son bulmasını istemiştir. Askerlerin yorgun olması nedeniyle bu teklifi olumlu karşılayan Yavuz Sultan Selim, İstanbul'a dönmek için hareket etmiştir. Ancak olası bir Safevi saldırısına karşı 2 bin askerle birlikte Piri Mehmed Paşa'yı Diyarbakır'da bırakmıştır.

Başarılı Mısır Seferi sonrasında donanmaya ağırlık veren Yavuz Sultan Selim, yeni bir hazırlık içerisine girmiştir. Donanma hazırlıklarının yoğunlaştırılması üzerine Venedikliler telaşa kapılmış ve Avrupa'dan destek almaya çalışmışlardır. Papa X. Leo da Osmanlı'ya karşı bir ittifak oluşturmaktadır. Yavuz Sultan Selim'in donanma hazırlıklarının bu olası Haçlı Seferi'ne karşı üstünlük kurmak amacıyla yapıldığı düşünülmektedir. Bazı devlet adamları Rodos'un fethedilmesi için Yavuz Sultan Selim'i teşvik etmeye çalışmışlardır. Ancak Yavuz Sultan Selim, Fatih Sultan Mehmet dönemindeki gibi bir durumla karşılaşmamak için bu önerilere kulak asmamıştır ve hazırlıklarını sürdürmüştür.

Yavuz Sultan Selim, İran ve Mısır Seferleri sırasında karşılaştığı bazı olaylar nedeniyle Yeniçeri Ocağı üzerinde ıslahat yapma yoluna gitmiştir. Yeniçeriler arasında yeteri düzeyde disiplin olmadığını gören Yavuz Sultan Selim, Amasya'da meydana gelen isyanın sebebi olan kişileri idam ettirmiştir. Bu olay sonrasında Yeniçerilerin kontrolünü daha iyi sağlamak için Yeniçeri Ağası'nı saray tarafından belirleme kararı almıştır. Böylece Yeniçeri Ocağı'nı devlete daha sıkı bağlamayı amaçlamıştır.

İstanbul'un fethinden beri Osmanlı Devleti'nin en büyük sorunlarından biri yeterli düzeyde tersane olmamasıdır. Bu nedenle donanma alanında çalışmalar yapmak her zaman gerekli olmuştur. Bunun bilincinde olan Yavuz Sultan Selim, İstanbul'da yeni bir tersane yapılması konusunda emir vermiştir. Haliç'teki eski yıkık Bizans tersanesi yerine yeni bir tersane yapılmaya başlanmıştır. İlk başta 160 göz olan bu tersane, daha sonra 300 tezgahlı hale getirilmek için çalışılmıştır. Ancak Yavuz Sultan Selim bunu göremeden vefat etmiştir. Kurulan bu tersane Osmanlı Devleti yıkılana kadar kullanılmıştır. Donanma alanında yapılan bir diğer ıslahat ise görevliler üzerine olmuştur. Yapılacak olan 700 tonluk gemiler için Arap kürekçiler getirilmiştir. Memlüklerin Kızıldeniz donanma komutanı Selman Reis İstanbul'a getirilmiştir.

İmar faaliyetlerine de önem veren Yavuz Sultan Selim, önce Haliç Tersanesi'nin kapasitesini artırmış, ardından Konya'daki Mevlevi Tekkesi'ne su getirtmiştir. Bunun yanı sıra medreselerin yanına sosyal ve ticari olarak hizmet verecek binalar inşa ettirmiştir. Diyarbakır Fatih Paşa Camii'ni ve Elbistan Ulu Camii'ni inşa ettirmiştir. Şam'a Şam Sultan Selim