Osmanlı İmparatorluğu'nun başkentleri, imparatorluğun genişlemesi ve değişen ihtiyaçlarına göre zaman içerisinde değişmiştir.

1299 yılında kurulan Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk merkezi Söğüt'tü. Ancak, bu dönem Osmanlı'nın henüz bir imparatorluk vasfına kavuşmadığı bir dönemdir. Söğüt'ten sonra, Bursa'nın fethine kadar 25 yıl boyunca Yenişehir, Osmanlı'nın merkezi olarak hizmet vermiştir. Ancak Söğüt ve Yenişehir, resmi Osmanlı başkentleri arasında sayılmaz.

1326 yılında Orhan Gazi tarafından fethedilen Bursa, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk resmi başkenti olmuştur. Bursa, 1326 yılından 1365 yılına kadar Osmanlı'nın merkezi ve padişahların ikametgahı olarak hizmet verdi. Bu dönemde padişahlar, Bey Sarayı'nda oturmuşlardır. Orhan Gazi döneminde inşa edilen saray, bahçeler içerisinde bir dağ köşkü görünümündeydi. Günümüze kadar sadece bir duvarı kalmıştır. Bey Sarayı'nın ortaya çıkarılması için Bursa'da arkeolojik çalışmalar devam etmektedir.

1365 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti Edirne olmuştur. 1360'lı yıllarda imparatorluk topraklarına katılan Edirne, Osmanlı'nın Batı'ya doğru genişleme politikasının bir sonucu olarak 92 yıl boyunca başkent olarak hizmet vermiştir. Edirne'de başkent olduğu dönemde Saray-ı Atik, Eski Saray ve Yeni Saray (Saray-ı Cedid-i Amire) adında saraylar inşa edilmiştir. Yeni Saray, Topkapı Sarayı'ndan sonra Osmanlı tarafından inşa edilen en büyük saraydır. Edirne, İstanbul'un başkent olmasından sonra da önemini yitirmemiş, padişahların dinlenme mekânı olarak kullanılmaya devam etmiştir. Bu nedenle, başkentlik dönemi sona erdikten sonra da Edirne'de çeşitli eserler inşa edilmiştir.

İstanbul, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1453 yılında fethedildikten sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olmuş ve 470 yıl boyunca bu unvanı korumuştur. İstanbul, Sultanül Berreyn, Payitaht, Payitaht-ı Saltanat, Makarr-ı Saltanat, Dersaadet, sitâne gibi isimlerle anılmıştır. İstanbul'da pek çok saray, kasır ve köşk inşa edilmiştir. Topkapı, Yıldız ve Dolmabahçe sarayları devlet işlerinde doğrudan ve aktif bir şekilde kullanılmıştır. İstanbul, Osmanlı başkentleri arasında en bilineni, en büyüğü ve en önemlisi olmuştur.

Dimetoka şehri, Yunanistan sınırları içinde bulunmasına rağmen Osmanlı İmparatorluğu'na kısa bir dönem, 5 yıl kadar, başkentlik yapmıştır. Padişah 1. Murad, Edirne'deki saray inşa edilirken Dimetoka'da yaşamış ve oğlu Yıldırım Bayezid burada doğmuştur. Dimetoka'da o dönemde Dimetoka Sarayı adıyla bir saray da bulunmaktaydı.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde idari başkent olmasa da İznik, toplumsal hayatın, sanatın, kültürün ve ekonominin merkezi konumunda bulunmuştur. Bursa başkent olana kadar İznik, Yenişehir ve Söğüt'le birlikte imparatorluğun gayriresmi başkenti ya da önemli merkezlerinden biri konumundaydı. Bu geçici başkentleri saymazsak, Osmanlı İmparatorluğu'nun resmi başkentliğini yapmış üç şehir Bursa, Edirne ve İstanbul'dur.

Osmanlı başkentleri arasında en bilineni, en büyüğü ve en önemlisi şüphesiz İstanbul olmuştur.