2. Beyazıt Dönemi ve Fetihleri
10 Temmuz 2024

2. Beyazıt Dönemi ve Fetihleri

II. Beyazıt'ın Hayatı

II. Beyazıt, 3 Aralık 1447 tarihinde Dimetoka Sarayı'nda doğmuştur. Kendisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun 8. padişahıdır. Annesi Gülbahar Hatun, babası ise Fatih Sultan Mehmet'tir. Çocukluğunda iyi bir eğitim alan II. Beyazıt, yedi yaşında Amasya valisi olmuştur ve burada dönemin ünlü alimlerinden dersler alarak eğitimine devam etmiştir. Felsefe, matematik, hat derslerinin yanı sıra Farsça, Arapça, Çağatay lehçesi ve Uygur alfabesini öğrenmiştir. Dinine bağlı, bestekar ve hattat olan II. Beyazıt, divan edebiyatında Adli mahlasını kullanarak şiirler yazmıştır. 1473 yılında Otlukbeli Savaşı'nda kumandan olarak görev yapmış ve 1479 yılında Torul ve çevresini Osmanlı topraklarına katmıştır. Babası Fatih Sultan Mehmet'in 4 Mayıs 1481 tarihinde vefat etmesi üzerine, sadrazam tarafından II. Beyazıt ve kardeşi Cem Sultan'a haberciler gönderilmiştir. Cem Sultan'a giden haberci engellendiğinden, haber geç ulaşmıştır. Beyazıt'ı destekleyen yeniçerilerin İstanbul'da çıkardığı isyanla Şehzade Korkut, babasına vekaleten tahta çıkarılmıştır. Haberi alan II. Beyazıt'ın İstanbul'a gelişiyle oğlundan tahtı alan II. Beyazıt, 22 Mayıs 1481 tarihinde 31 yıl sürecek saltanatını başlatmıştır.

II. Beyazıt Saltanatı Döneminde Yaşananlar

Cem Sultan'ın kardeşinin padişahlığını kabul etmemesi sebebiyle uzun yıllar süren taht kavgaları yaşanmıştır. İnegöl yakınlarında savaşa giren iki kardeşten Cem Sultan bu savaşta başarılı olmuştur. Padişahlığını Bursa'da ilan eden Cem Sultan, burada 18 gün hüküm sürmüştür. Devletin eşit paylaşımını isteyen Cem Sultan'a, II. Beyazıt ve devletin ileri gelenleri olumsuz yanıt vermişlerdir. Avrupalılar ve Memluklular ise çıkarlarına uyduğundan Cem Sultan'ı desteklemişlerdir. Yenişehir Ovası'nda 1481 yılında gerçekleşen savaşta Cem Sultan yenilerek, çekilmiştir. Kardeşinin padişahlıktan çekilmesi için önerdiği parayı da kabul etmemiştir. Memlukluların ve beylerin yardımıyla 27 Mayıs 1482 yılında Konya'yı kuşatmıştır. Osmanlı ordusu ile Akşehir'de savaşsa da yenilgiyle ayrılarak, Ankara'ya gitmiştir. Ardından Rodos'a giderek, bir daha ülkesine dönmemiştir. Esir hayatı yaşayan Cem Sultan, 25 Şubat 1495 yılında vefat etmiştir. Bunu öğrenen II. Beyazıt ülkede üç gün süren yas ilan etmiştir. Kardeşinin cenazesini uzun uğraşlar sonunda alıp, Bursa Muradiye Camii'ndeki kardeşi Şehzade Mustafa'nın türbesine defnetmiştir. Bu arada kendisinden yardım isteyen Müslümanları ve Yahudileri Cem Sultan'ın ölümünden sonra Osmanlı topraklarına getirmiştir. Fatih döneminde başlatılan İtalya seferinde alınan Otranto Kalesi, iç problemler sebebiyle Napoli Krallığı ile anlaşarak terk edilmiştir.

II. Beyazıt Döneminde Yapılan Savaşlar

II. Beyazıt, 31 yıl süren padişahlığında ülke topraklarını genişletmek için beş defa sefere çıkmıştır. Bu seferlere Sefer-i Hümayun adı verilmektedir.

Birinci Sefer-i Hümayun:

1483 yılında Sırbistan'a ve Belgrad'a kadar gelen II. Beyazıt, buradaki tüm kaleleri onartarak, yedi ay sonra İstanbul'a dönmüştür. Savaştan çekinen Macaristan, Osmanlılarla aynı yıl barış antlaşması imzalamıştır. Bu sefer sonunda Hersek Dükalığı, Bosna eyaletine katılmıştır.

İkinci Sefer-i Hümayun (Boğdan Seferi):

Boğdan'ın vergileri ödememesi sebebiyle, Osmanlı topraklarına bağlanması için, ilk seferden bir yıl sonra Boğdan'a sefere çıkılmıştır. Osmanlılar bu seferden başarılı bir şekilde dönerek, Karadeniz'i Türk gölü haline getirmiştir. Bu seferle Kırım ile karadan bağlantı da sağlanmıştır.

Üçüncü Sefer-i Hümayun:

10 Mart 1492 yılında Belgrad'ın fethi için yapılan seferdir. Sofya'da görevi Süleyman Paşa'ya bırakan II. Beyazıt, Arnavutluk'a gitmiştir. Burada kendisine düzenlenen suikasttan kurtularak, 1492 yılında İstanbul'a dönmüştür. Bu arada Belgrat'ta kaleyi kuşatmış olan Süleyman Paşa, başarısız olmuştur. Kanuni dönemine kadar bu şehir alınamamıştır. 1492 yılında Macarlarla Adbina zaferi kazanılmış, 1498 yılında Osmanlı-Lehistan savaşı başlamıştır.

Dördüncü Sefer-i Hümayun:

Venedik'e karşı Macarlarla iyi geçinen II. Beyazıt, Venedik'in kendisine taraf bulmaması için uğraşlar vermiştir. 31 Mayıs 1499 yılında Venedik seferi için İstanbul'dan ayrılan II. Beyazıt, donanmayla Venedik kuvvetlerini dağıtmıştır. Savunma hazırlıkları yapan Venedik donanması ve Osmanlı donanması Gallo Burnu açıklarında karşılaşmıştır. Sapienza Deniz Savaşı olarak bilinen bu savaştan Osmanlılar galip olarak ayrılmıştır. Bu savaş, Osmanlı tarihinde kazanılan ilk açık deniz savaşı olmasıyla önem taşımaktadır. Daha sonra bu adaya Barak Reis Adası adı verilmiştir.

Beşinci Sefer-i Hümayun:

30 Ağustos 1499 yılında kazanılan Sapienza zaferinin ardından, İnebahtı Kalesi de Osmanlıların olmuştur. Sıra Venedik üssü konumunda olan Modon, Koron ve Navarin'e gelmiştir. 7 Nisan 1500 yılında Edirne'den yola çıkan II. Beyazıt, beşinci seferine başlamıştır. 10 Ağustos 1500 yılında Modon Kalesi kuşatılarak alınmıştır. 12 Ağustos'ta Navarin, Fener ve Milona kaleleri alınmıştır. Venediklilere ülkelerine dönmesi için izin verilmiştir. 16 Ağustos'ta alınan Koron'la birlikte Venediklilerin Yunanistan ile bağlantısı kalmamıştır. 3 Aralık 1500 tarihinde Navarin önlerine gelen donanma başarıyla burayı da ele geçirmiştir. Her alanda Venediklilere üstünlük sağlayan Osmanlıların, Dıraç'ı da almasıyla Arnavutluk ile de bağlantısı kalmayan Venedikliler barış istemişlerdir. 14 Aralık 1502 tarihinde imzalanan antlaşmayla Kefalonya dışındaki tüm yerler Osmanlılara kalmıştır. Venedikliler ile savaş halindeyken Karamanoğulları tarihteki son ayaklanmayı gerçekleştirmiştir. Osmanlılar bunun altından da başarıyla kalkmıştır. İranlıların başına geçen Safevilerin lideri Şah İsmail, İslam devletlerini Şii mezhebi altında birleştirebilmek için, Osmanlıyı yıkma düşüncesiyle çeşitli hareketlerde bulunmuştur. Bunun için 1507 tarihinde Dulkadiroğulları Beyliği üzerine yürümüştür. Bu yaptığından dolayı Osmanlılardan özür dilemiştir. Avrupa karşısında prestij kazanması Şehzade Selim'i harekete geçirmiş, Azerbaycan'a girerek Safevi hanedanından olan kişileri esir alarak, intikam almıştır. II. Beyazıt da Orta Anadolu'ya asker yığarak, Şah İsmail'e karşı önlemleri arttırmıştır. Bunların karşısında 1508 yılında Şah İsmail Diyarbakır'a çekilme kararı almıştır.

1509 İstanbul Depremi (Küçük Kıyamet)

10 Eylül 1509 tarihinde İstanbul'da 45 gün aralıklarla devam eden şiddetli depremler, iki ay boyunca çadırlarda süren bir hayat başlamıştır. Deprem, Edirne ve İstanbul'da aynı şiddetlerle oluyordu. Bunlar Osmanlı tarihinde meydana gelen en şiddetli depremlerdir. 14 Eylül 1509 tarihindeki deprem, en şiddetli yaşanandır. Binlerce insan hayatını kaybetmiş, denizden gelen dalgalar tufan yaratmıştır. II. Beyazıt da çadırda on gün kadar yaşamıştır. Edirne'de kendisine yapılan ahşap evde ikamete başlamıştır. Bu depremlerin ardından İstanbul'un yeniden imar edilmesi çalışmaları başlamıştır. II. Beyazıt'ın çabalarıyla İstanbul kısa sürede Mimar Hayreddin nezaretinde inşa edilmiştir.

Şahkulu İsyanı ve Oğulları Arasındaki Taht Kavgaları

Şah İsmail'in Şii propagandası yapması için görevlendirdiği Şahkulu, Kütahya'da Osmanlı kuvvetlerini dağıtmış ve şehri istila etmiştir. Bunu bastırmak için Şehzade Ahmet görevlendirilmiştir. Amasya sancakbeyi olan Şehzade Ahmet ve Ali Paşa, Şahkulu'nun durdurulması için görevlendirilmiştir. Tarihe 1511 yılında yapılan Göksu Meydan Muharebesi olarak geçen karşılaşma sonunda Şii Türkmenleri yenilmiş ve Ali Paşa öldürülmüştür. Şahkulu'nun idam edilmesinden sonra Osmanlılarda sorunlar başlamıştır. Şehzadelerin babalarını başarısız olarak görmesi, taht için kavgalara sebep olmuştur. Şehzade Korkut, Selim ve Ahmet arasında yaşanan taht kavgaları sonunda, II. Beyazıt 24 Nisan 1512 yılında Şehzade Selim adına tahttan çekilmiştir. Bunun sebebi yeniçerilerin yaptığı baskıdan dolayıdır. Bunun ardından Dimetoka'ya çekilmek isteyen sultan, 62 yaşında 26 Mayıs 1512 tarihinde yolda vefat etmiştir. Cenazesi İstanbul'da Beyazıt Camii'ndeki türbeye defnedilmiştir. Ölümünün ardından İslam aleminde ve başka yerlerde gıyabi cenaze namazları kılınan bir padişahtır.

II. Beyazıt'ın Kişiliği ve Tarihteki İzleri

Yumuşak bir yapısı olan, ibadet ve hayır işlerine önem veren bir padişahtır. Bu yüzden kendisine Bayezid-i Veli adı verilmiştir. Savaşa mecbur kalmadıkça yanaşmamıştır. Alimlere ayrı bir değer vermiştir. Edebiyata ve musikiye karşı ilgisi vardı. Yazdığı pek çok müzik eserinden günümüze sekiz tanesi ulaşmıştır;

  • Neva Saz Semaisi
  • Fahte usulünde Neva Peşrevi
  • Düyek usulünde Evc Peşrevi
  • Evc Saz Semaisi ile Sakıyl usulünde Nişabur Peşrevi
  • Ağır düyek usulünde Aşiran Buselik Peşrevi
  • Çifte düyek usulünde Rahatül Ervah Peşrevi ile Rahatül Ervah Saz Semaisi

Adli mahlasını kullanarak Farsça ve Türkçe şiirler yazan sultanın, Rumi 1308 yılında bir divanı basılmıştır. Hat sanatına karşı da ilgisi vardı. Osmanlı donanmasını yenilemiş, yelkenli gemileri uzun menzilli toplarla donatmıştır. Akdeniz'de Osmanlı'nın hakimiyetini sağlamıştır. Yeniçeri ocağını genişletmiş ve ağa birliklerini kurmuştur. Beyazıt Camii ve medresesi, Hatuniye Camii, İkinci Beyazıt Külliyesi ve köprüsü gibi nice eserler yaptırmıştır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

fındık

12 Mayıs 2024 Pazar

2. beyazid doneminde Avrupada en geniş sınırlara ulasilmiiştir
dogrumu

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Sevgili Fındık,

2. Beyazid döneminde Osmanlı Devleti'nin sınırları bir miktar genişlemiştir, ancak en geniş sınırlara ulaşıldığı söylenemez. Osmanlı Devleti'nin en geniş sınırlara ulaşması, Kanuni Sultan Süleyman döneminde gerçekleşmiştir.

Sevgiler,

soru

:D

04 Mayıs 2024 Cumartesi

avrupaya neden sefer yapmamıştır acill

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Sevgili :D, Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'ya sefer düzenlememesi belirli dönemlerde pragmatik sebeplerden kaynaklanabilir. Özellikle iç meseleler, ekonomik durum, askerî stratejiler ve diğer öncelikler bu tür kararları etkileyebilir. Daha spesifik bir cevap verebilmem için hangi dönemi veya hükümdarı kastettiğini belirtmen faydalı olabilir.

2. Cevap
cevap

Tün

Sefer yapmama sebebi daha çok doğuyla ve iç isyanlarla ilgilenmiş olmasi ve elimizdeki topraklari korumaya çalışmasıdir.

soru

Arda

20 Nisan 2024 Cumartesi

Yazıların en altına ya da en üstüne kronolojik bir şekilde tüm padişahların fetihlerini yazarsanız daha pratik olur.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Arda Bey, öneriniz için çok teşekkür ederim. Bu şekilde bir düzenleme yaparak yazıları daha pratik hale getirebiliriz. Geri bildiriminiz bizim için önemli!

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

II.Beyazid Dönemi Fetihler

II.Beyazid Dönemi Fetihler

Osmanlı Arması Özellikleri ve Sembolleri

Osmanlı Arması Özellikleri ve Sembolleri

2. Selim Dönemi Yapılan Fetihler

2. Selim Dönemi Yapılan Fetihler

Osmanlı Deniz Kuvvetleri

Osmanlı Deniz Kuvvetleri

Osman Bey Dönemi ve Hayatı

Osman Bey Dönemi ve Hayatı

Güncel

Rodosun Fethi ve Tarihi

Rodosun Fethi ve Tarihi

Güncel

Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi

Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi

Güncel

3. Mehmet Dönemi ve Savaşları

3. Mehmet Dönemi ve Savaşları

Mihrimah Sultan Hayatı ve Ölümü

Mihrimah Sultan Hayatı ve Ölümü

2. Mustafa Dönemi ve Savaşları

2. Mustafa Dönemi ve Savaşları

Yavuz Sultan Selim

Yavuz Sultan Selim

Sokullu Mehmet Paşa Dönemi ve Yaşanan Olaylar

Sokullu Mehmet Paşa Dönemi ve Yaşanan Olaylar

Sultan Ahmet Hayatı ve Ölümü

Sultan Ahmet Hayatı ve Ölümü

2. Süleyman Dönemi ve Savaşları

2. Süleyman Dönemi ve Savaşları

Yıldırım Beyazıt Dönemi ve Fetihleri

Yıldırım Beyazıt Dönemi ve Fetihleri

Osmanlı Devletinde Harem

Osmanlı Devletinde Harem

Osmanlıda Toprak Sistemi Nasıldı?

Osmanlıda Toprak Sistemi Nasıldı?

3. Murat Dönemi ve Savaşları

3. Murat Dönemi ve Savaşları

İlk Osmanlı Bankası Hangisidir ve Çalışma Şekli

İlk Osmanlı Bankası Hangisidir ve Çalışma Şekli

1. Mahmut Dönemi ve Savaşları

1. Mahmut Dönemi ve Savaşları

4. Murat Dönemi Yenilikleri

4. Murat Dönemi Yenilikleri

Abdülaziz Dönemi ve Hayatı

Abdülaziz Dönemi ve Hayatı

Osman Gazi Hayatı ve Dönemi

Osman Gazi Hayatı ve Dönemi

I.Mehmed Dönemi Fetihler

I.Mehmed Dönemi Fetihler

Kapıkulu ve Yeniçeri Ocağını Kuran Padişah Hangisidir?

Kapıkulu ve Yeniçeri Ocağını Kuran Padişah Hangisidir?

Osmanlı Akıncılarının Özellikleri?

Osmanlı Akıncılarının Özellikleri?

Hürrem Sultan Hayatı ve Döneminde Yaşanan Olaylar

Hürrem Sultan Hayatı ve Döneminde Yaşanan Olaylar

20 Yüzyılda Osmanlı Devleti

20 Yüzyılda Osmanlı Devleti

Padişah Ahmet. Hayatı ve Ölümü

Padişah Ahmet. Hayatı ve Ölümü

Abdülmecit Dönemi ve Savaşları

Abdülmecit Dönemi ve Savaşları

3. Selim Dönemi ve Savaşları

3. Selim Dönemi ve Savaşları

1. Selim Dönemi Fetihler

1. Selim Dönemi Fetihler

Padişah Macunu Tarifi ve Malzemeleri

Padişah Macunu Tarifi ve Malzemeleri

Osmanlı Sadrazamları Grevleri ve Yetkileri

Osmanlı Sadrazamları Grevleri ve Yetkileri

5. Murat Dönemi ve Savaşları

5. Murat Dönemi ve Savaşları