Fetret Devri Fetret Devri, Yıldırım Bayezid'in 1402 yılında Ankara Savaşı'nda Timur'a esir düşmesiyle başlayan ve altı oğlundan dördünün taht kavgalarıyla geçen 1402-1413 yılları arasındaki döneme verilen addır. Bu döneme Bunalım Devri ya da Fasıla-i Saltanat adı da verilmektedir. Yıldırım Bayezid'in oğulları İsa Çelebi, Çelebi Mehmet, Musa Çelebi ve Emir Süleyman arasındaki taht kavgaları sonucunda dağılmış olan Osmanlı birliği, Çelebi Mehmet (I. Mehmet) tarafından sağlanmıştır. Fetret Devri'nde Yaşananlar Süleyman Çelebi, İsa Çelebi, Musa Çelebi ve Çelebi Mehmet Arasında Yaşananlar Ankara Savaşı'nda Osmanlı ordusunda sol kanatta komutan olan Süleyman Çelebi, yenilginin ardından veziriazam ile birlikte Timur'un kovalamasıyla Rumeli'ye doğru kaçmaya başladı. Timur'un ordusu, Süleyman Çelebi'nin Bursa'dan ayrılışının ardından şehri talan etti. 1402 yılında Gelibolu'ya gelen Süleyman Çelebi, Ceneviz ve Venedik gemileri tarafından Rumeli'ye götürüldü. Edirne'de hükümdar ilan edilen Süleyman, Ceneviz ve Venediklilerle bazı ticari anlaşmalar yaptı. Ancak yapı itibarıyla babasına benzemeyen, azim ve irade sahibi olmayan Süleyman, Osmanlı birliğini sağlayamadı. İsa Çelebi ise savaşın ardından Balıkesir'e yerleşti. Timur'un şehri istilasından sonra onun onayıyla Bursa'da kardeşi Musa Çelebi ile savaşa girdi. Savaşın sonunda İsa Çelebi üstün gelerek, Musa Çelebi Kütahya'ya kaçtı. Bursa'da hüküm sürmeye başlayan İsa Çelebi'ye, 1403 yılında Mehmet Çelebi'nin mektupla yaptığı Anadolu topraklarını bölüşme önerisi İsa Çelebi tarafından kabul edilmedi. Bunun üzerine Mehmet Çelebi Amasya'dan Bursa'ya yürüyüşe geçti. İki kardeşin Ulubat'taki savaşından Mehmet Çelebi galip ayrıldı. İsa Çelebi Yalova'dan İstanbul'a geçti. Burada Süleyman Çelebi'nin Bizans ile 1403 yılında Bizans'ın lehine bir anlaşma imzalaması sebebiyle, İsa Çelebi Edirne'ye gönderildi. Süleyman Çelebi'nin kendisine rakip olarak Mehmet Çelebi'yi görmesi nedeniyle, İsa Çelebi'yi bir orduyla Mehmet Çelebi'nin üstüne gönderdi. Fakat Mehmet Çelebi, İsa Çelebi'yi tekrar yenerek, kaçmasını sağladı. Candaroğlu Beyliği'ne sığınan İsa Çelebi, bu tarihten sonra üç kez daha Mehmet Çelebi'ye saldırsa da başarı sağlayamadı. Karamanoğlu'na sığınan İsa Çelebi'yi, Karamanoğlu Mehmet Çelebi ile anlaşarak sınır dışı etti. Eskişehir'de Mehmet Çelebi'nin baskınına uğrayarak boğdurulan İsa Çelebi, Bursa'da Murad Hüdavendigar türbesine gömüldü. Edirne'de hükümdarlık süren Süleyman Çelebi, Mehmet Çelebi'nin ilerleyişine mani olmak için, Anadolu'ya sefere çıkarak Bursa'yı aldı. Çelebi Mehmet ise Amasya'ya çekilmek zorunda kaldı. Ankara'yı da kendine bağlayan Süleyman Çelebi, Osmanlı hükümdarı havasına girdi. Çelebi Mehmet, kardeşi Musa Çelebi ile anlaşarak onu Rumeli'ye doğru sefere çıkarttı. Bunun üzerine Süleyman Edirne'ye doğru yola çıktı. Anadolu'da yalnız kalan Çelebi Mehmet, buradaki toprakların sahibi oldu. Çatalca civarında savaşan Süleyman ve Musa Çelebi'nin bu savaşından Süleyman Çelebi galip çıksa da Musa Çelebi toparlanarak Edirne'yi ele geçirip, Süleyman Çelebi'yi 1410 yılında öldürdü. Cesedi Bursa'da Murad Hüdavendigar türbesine gömüldü. Musa Çelebi bunun ardından Çelebi Mehmet ile antlaşmasını bozarak, kendini hükümdar ilan etti. Taht mücadelesinde iki kardeş kalmıştı. Çelebi Mehmet Anadolu, Musa Çelebi ise Rumeli'de hüküm sürmekteydi. Diğer şehzade Mustafa Çelebi Timur tarafından götürülmüştü. İki kardeşin aralarında geçen savaşların 5 Temmuz 1413 yılındaki Çamurlu Derbent Savaşı'nda Musa Çelebi öldürülerek babasının Bursa'daki türbesine gömüldü. Fetret Döneminin Sonu 5 Temmuz 1413 yılında 11 yıl süren Fetret Devri yani Bunalım Devri kapanmış oldu. Çelebi Mehmet, Osmanlıların tek padişahı olarak kaldı. Dört kardeşin taht için yaptıkları ölüm kalım savaşlarının sonunda, olgun kişiliği ile Çelebi Mehmet galip gelmiştir. Bunun sebebi Anadolu kültürü ile yetişmesi ve çok yönlü bir kişi olmasıdır. Ankara Savaşı'ndan sonra parçalanmış, morali kaybolmuş devletin toparlanması Çelebi Mehmet sayesinde olmuştur. |
Muktefi
13 Temmuz 2024 CumartesiTaht kavgalarının bu denli çetin geçtiği bir dönemde acaba halkın yaşamı nasıldı? Osmanlı birliğinin dağılması halk üzerinde nasıl etkiler bıraktı?
Cevap yazAdmin
13 Temmuz 2024 CumartesiMuktefi, taht kavgalarının yoğun olduğu dönemlerde halkın yaşamı genellikle zorlayıcı ve belirsizdi. Bu tür iç çatışmalar, ekonomik istikrarsızlığa ve güvenlik sorunlarına yol açarak halkı olumsuz etkilerdi. Osmanlı birliğinin dağılması da büyük kargaşa ve parçalanma sürecine neden oldu. Toplumun farklı kesimleri bu süreçten değişik şekillerde etkilendi; bazı bölgelerde yerel ayaklanmalar ve isyanlar yaşanırken, bazı yerlerde de ekonomik zorluklar ve güvensizlik hissi artış gösterdi. Bu durum, halkın genel refah düzeyini düşürdü ve sosyal yapıyı derinden sarstı.