Yeniçerileri kaldıran padişah kimdir ve neden yaptı?

Osmanlı İmparatorluğu'nun köklü askeri teşkilatı Yeniçeri Ocağı'nın tarihsel süreçte geçirdiği dönüşüm ve nihai olarak ortadan kaldırılması, devletin modernleşme çabalarının kritik bir evresini temsil eder. Bu radikal değişimin arkasındaki isim ve motivasyonlar, imparatorluğun siyasi dinamiklerini anlamak açısından büyük önem taşır.

18 Kasım 2025

Yeniçerileri Kaldıran Padişah Kimdir ve Neden Yaptı?


Yeniçeri Ocağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş döneminde kurulan ve 19. yüzyıla kadar önemli bir askeri güç olarak varlığını sürdüren bir askeri teşkilattır. Ancak, bu varlığının uzun yıllar içerisinde geçirdiği dönüşümler, bazı dönemlerde ciddi siyasi ve sosyal sorunlara yol açmıştır. Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması olayı ise, Osmanlı tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır. Bu makalede, Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasının arka planı, tarihi süreci ve bu kararı alan padişahın kimliği üzerinde durulacaktır.

Yeniçeri Ocağı'nın Tarihçesi


Yeniçeri Ocağı, 14. yüzyılın sonlarına doğru Sultan I. Murad tarafından kurulmuştur. Başlangıçta, padişahın emriyle oluşturulan bu askerî birlik, zamanla Osmanlı İmparatorluğu'nun en önemli askeri gücü haline gelmiştir. Ancak, 18. yüzyıldan itibaren Yeniçeriler, askeri disiplin ve düzgünsüzlük problemleri nedeniyle zayıflamaya başlamış, devlete karşı isyanlar düzenlemeye başlamışlardır.
  • Yeniçerilerin isyanları sıklıkla hükümetin otoritesini tehdit etmeye başlamıştır.
  • Osmanlı'nın modernleşme çabalarına karşı çıktıkları dönemde, Yeniçeri Ocağı etkisiz hale getirilmek istenmiştir.

Yeniçerilerin Kaldırılması: II. Mahmud


Osmanlı İmparatorluğu'nda Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması kararı, 1826 yılında Sultan II. Mahmud tarafından alınmıştır. II. Mahmud, eğitim ve askeri alanda yapmayı düşündüğü reformların önünde ciddi engeller bulunduğunu fark etmiştir. Yeniçerilerin kendisine karşı olan tehditleri ve devlete olan sadakatsizlikleri, bu kararı almasında belirleyici olmuştur.
  • II. Mahmud, yeni bir ordu kurmak ve Osmanlı'nın modernleşme sürecini hızlandırmak istiyordu.
  • Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, Sultan II. Mahmud'un rakiplerini bertaraf etme çabasıydı.

Olayın Gelişimi

1826 yılında, II. Mahmud, Yeniçerilere karşı gerçekleştirdiği reform çerçevesinde yeni bir ordu olan "Asakirin"i kurma kararı almıştır. Bu yeni ordu, disiplinli ve modern bir yapıya sahip olarak eğitilecekti. Sultan, 15 Haziran 1826 tarihinde yeni orduyu oluşturduğunu ilan ederek, Yeniçeri Ocağı'nın varlığını sona erdirdi.
  • Yeniçerilerin isyanı sonucu, İstanbul'da çatışmalar gerçekleşmiştir.
  • Bu süreçte Yeniçeriler, padişahın emirlerine karşı gelerek kendilerini savunmaya çalışmışlardır.

Tarihin Dönüm Noktası: Vaka-i Hayriye

Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, Osmanlı İmparatorluğu'nda "Vaka-i Hayriye" olarak adlandırılan bir olay olarak tarihe geçmiştir. Bu olay, devletin modernleşmesi ve askeri sistemin yenileşmesi açısından önemli bir adım teşkil etmiştir.
  • Vaka-i Hayriye, Osmanlı'daki reform hareketlerinin başlangıcını simgeler.
  • Bu olay, askeri tarih açısından radikal bir değişiklik hayata geçirilmiş ve yeni bir dönemin kapılarını aralamıştır.

Sonuç olarak

Yeniçerilerin kaldırılması, Sultan II. Mahmud'un devletin modernleşmesi yolundaki en önemli adımlarından biri olmuştur. Bu süreç, hem Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri yapısını modernleştirmiş hem de çevresindeki diğer devletlere örnek olmuştur. II. Mahmud, tarih sayfalarında "Yeniçerileri kaldıran padişah" olarak anılmakta ve aldığı bu karar, Osmanlı İmparatorluğu'nun geleceğine yön veren değişimin bir parçası olarak önem taşımaktadır.
  • Sonuçta, II. Mahmud'un bu cesur kararı, Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşme sürecinin çarpıcı bir örneğidir.
  • Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, dönemin siyasi, askeri ve sosyal dinamiklerini dönüştürmüştür.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Osmanlı Ailesi
Osmanlı Ailesi
Haber Bülteni
Popüler İçerik
1. Ahmet Dönemi ve Savaşları
1. Ahmet Dönemi ve Savaşları
Osmanlıda Vakıf Nasıl İşletilirdi?
Osmanlıda Vakıf Nasıl İşletilirdi?
Vahdettin Hayatı ve Padişahlık Dönemi
Vahdettin Hayatı ve Padişahlık Dönemi
Emir Sultan Hayatı ve Ölümü
Emir Sultan Hayatı ve Ölümü
Fatih Sultan Mehmed
Fatih Sultan Mehmed
Güncel
2. Ahmet Dönemi ve Savaşları
2. Ahmet Dönemi ve Savaşları
Güncel
1. Murat Dönemi ve Hayatı
1. Murat Dönemi ve Hayatı
Güncel
İlk Osmanlı Medresesi
İlk Osmanlı Medresesi
3. Murad Dönemi Fetihler
3. Murad Dönemi Fetihler
Pargalı İbrahim Hayatı ve Dönemi
Pargalı İbrahim Hayatı ve Dönemi
Osmanlıda Hoşgörü ve Medeniyet
Osmanlıda Hoşgörü ve Medeniyet
1. İbrahim Dönemi ve Savaşları
1. İbrahim Dönemi ve Savaşları
Balkanlardaki Osmanlı Eserleri
Balkanlardaki Osmanlı Eserleri
IV. Murad Dönemi Siyasi Olaylar
IV. Murad Dönemi Siyasi Olaylar
Osmanlı Devletinin Kuruluşu
Osmanlı Devletinin Kuruluşu
Osmanlı Hukuk Sistemi Nasıl İşliyordu?
Osmanlı Hukuk Sistemi Nasıl İşliyordu?
4. Mustafa Dönemi ve Tarihi
4. Mustafa Dönemi ve Tarihi
Adile Sultan Hayatı ve Ölümü
Adile Sultan Hayatı ve Ölümü
Osmanlı Yükselme Dönemi
Osmanlı Yükselme Dönemi
Osmanlıda Veraset Sistemi
Osmanlıda Veraset Sistemi
Genç Osman Nasıl Öldürüldü
Genç Osman Nasıl Öldürüldü
Abdülmecit Dönemi ve Savaşları
Abdülmecit Dönemi ve Savaşları
Eyüp Sultan
Eyüp Sultan
Osmanlı Paraları Dönemleri ve Kullanımı
Osmanlı Paraları Dönemleri ve Kullanımı
Pir Sultan Abdal Hayatı ve Ölümü
Pir Sultan Abdal Hayatı ve Ölümü
Osmanlı Rus Savaşı
Osmanlı Rus Savaşı
İltizam Özellikleri ve Uygulanışı
İltizam Özellikleri ve Uygulanışı
Kösem Sultan Hayatı ve Dönemi
Kösem Sultan Hayatı ve Dönemi
5. Murat Dönemi ve Savaşları
5. Murat Dönemi ve Savaşları
;